حکمتالله زلاند، معاون مرکز مطالعات راهبردی وزارت خارجهی طالبان، در نشست خبری روز یکشنبه (۴ می)، نسبت به «پیامدهای منفی» تنشهای پسین میان پاکستان و هند بر افغانستان و منطقه هشدار داد.
او گفت» «از آنجا که پاکستان و هند در همسایگی ما قرار دارند، اگر این تنش گسترش یابد، بر منطقه و افغانستان تاثیر منفی مستقیم خواهد داشت.»
زلاند این اظهارات را در جریان یک «میزگرد علمی» تحت عنوان «تنش در روابط پاکستان و هند و تاثیر آن بر منطقه» بیان کرد که توسط مرکز مطالعات راهبردی وزارت خارجهی طالبان برگزار شده بود. او تاکید کرد که افغانستان در چارچوب یک «سیاست متوازن» با هر دو کشور در تعامل است.
در این میزگرد، ولیالله شاهین، رییس مرکز مطالعات راهبردی وزارت خارجهی طالبان، نیز تاکید کرد که اگرچه هند و پاکستان دو کشور دارای سلاح هستهای هستند، اما احتمال ورودشان به جنگ کم است و راهحلهایی برای مدیریت بحران وجود دارد.
این ابراز نگرانی پس از حملهی ۲۲ اپریل در منطقهی پهلگام در کشمیر تحت ادارهی هند صورت گرفته که در آن ۲۶ تن کشته شدند. هند پس از این حمله، از «رابطهی فرامرزی» مهاجمان سخن گفت و تلویحا پاکستان را متهم شناخت. پاکستان اما این ادعا را رد کرد و خواستار تحقیق بیطرفانه شد.
هند در نخستین اقدام، پیمان «آبهای ایندوس» را تعلیق کرد و از انتقام سخن گفت.
پاکستان نیز در واکنش، تدابیر متقابل اتخاذ کرد که شامل توقف کامل بازرگانی مرزی، بستن حریم هوایی و بنادر به روی هواپیماها و کشتیهای هندی و اخراج دیپلوماتهای این کشور میشود.
در جریان این میزگرد، مقامهای طالبان به بستهشدن گذرگاه عطاری–واگه نیز اشاره کردند و هشدار دادند که این تصمیم بر بازرگانی افغانستان تاثیر منفی خواهد داشت. هند در تاریخ ۲۳ اپریل این گذرگاه را بست و پاکستان نیز یک روز بعد، واگه را برای هرگونه بازرگانی با هند، از جمله کشورهای ثالث، مسدود کرد.
با این حال، پاکستان اجازه داد ۱۵۰ موتر حامل کالاهای افغانستان که برای هند در گذرگاه واگه متوقف شده بودند، از مرز عبور کنند، اما هند تاکنون اجازهی ورود این موترها را نداده و آنها همچنان بلاتکلیف ماندهاند. از سوی دیگر، موترهایی که کالاهای وارداتی از هند را به افغانستان منتقل میکردند نیز از سوی پاکستان متوقف شدهاند.
نشریهی دان پاکستان امروز از قول مقامهای اتاق مشترک بازرگانی افغانستان و پاکستان نوشته است که حدود دو هزار کانتینر حامل کالاهای هندی که طبق توافق ترانزیتی به بنادر کراچی رسیدهاند، در پاکستان گیر ماندهاند. برخی از این وسایط هماکنون در تورخم و چمن منتظر ورود به افغانستان هستند.
از سویی هم، نور احمد نور، رییس عمومی سیاسی وزارت خارجهی طالبان، نیز در سخنرانی خود با اشاره به حملهی پهلگام و تبعات آن، بستهشدن گذرگاهها را عامل ضربه به بازرگانی افغانستان خوانده و تاکید کرد که «طالبان باید برای چنین اتفاقاتی از پیش آمادهگی داشته باشد.»
او گفت که افغانستان روابط و تعاملات مثبتی با هر دو کشور دارد و نمیخواهد میان دو رقیب منطقهای جنگی درگیرد. او افزوده: «در پرتو سیاست متوازن و اقتصادمحور طالبان، و با توجه به اهمیت ثبات و امنیت منطقهای، تلاش خواهیم کرد این تنش بهگونهی مسالمتآمیز حل شود.»
در همینحال اکرامالدین کامل، یکی دیگر از مقامهای وزارت خارجهی طالبان، نوشته است که یکی از تبعات دیگر تنشها، احتمال اقدام هند برای نقض پیمان آبهای ایندوس است. او گفتهاست اگرچه مسدود کردن طولانیمدت رودخانه از نظر فنی دشوار است و ملاحظات حقوقی بینالمللی دارد، اما این مسئله نیز بهعنوان یک پیامد جدید این تنشها پدیدار شدهاست.
تنشها میان هند و پاکستان پس از حملهای «هراسافگنانه» در منطقهی پهلگام در کشمیر تحت ادارهی هند شدت گرفتهاست.
جیدی ونس، معاون رییسجمهوری امریکا، به تازهگی از هر دو کشور خواست برای جلوگیری از درگیری گستردهتر همکاری کنند. او در گفتوگو با «فاکسنیوز» تاکید کرد که پاکستان باید با هند در شناسایی و سرکوب گروههای شبهنظامی فعال در خاک خود همکاری کند، در حالی که هند نیز باید از اقدامی که به جنگ منطقهای منجر شود، خودداری کند.