شبکهی خبری «سیانان نیوز 18» هند در تحلیلی تازه نوشتهاست که جاماندن انبوهی از تسلیحات پیشرفتهی نظامی امریکا در افغانستان، اکنون به منبعی برای نگرانیهای جدی پاکستان تبدیل شده است. این تسلیحات، که بخش عمدهای از انبارهای جنگافزاری طالبان را تشکیل میدهند، بر بنیاد این نوشته، به دست گروههای شبهنظامی مانند تحریک طالبان پاکستان و ارتش آزادیبخش بلوچ رسیده و امنیت منطقه را تهدید میکند.
پاکستان از سازمان ملل خواستار بازپسگیری این تسلیحات شده و در گفتوگوهای دیپلماتیک با امریکا، بر ضرورت همکاری برای پیکار با این چالش تاکید کرده است.
«سیانان نیوز 18» هند در این تحلیل به نقل از وزارت دفاع امریکا، ارزش این تجهیزات نظامی را ۷ میلیارد دالر نوشته و افزوده که این سازوبرگها شامل هواپیماها، موترهای نظامی، صدها هزار سلاح سبک و سنگین، مهمات هوا به زمین، سیستمهای ارتباطی، و دستگاههای دید در شب اند. ذبیحالله مجاهد، سخنگوی ارشد طالبان، در فبروری گذشته تاکید کرد که این تسلیحات، چه آنهایی که امریکا رها کرد و چه آنچه به رژیم پیشین داده شده بود، بهعنوان «غنایم جنگی» متعلق به طالبان است.
این شبکهی خبری در ادامهی تحلیل خود اضافه کرده که پاکستان نگرانیهای عمیقی از دسترسی گروههای شبهنظامی به این تسلیحات ابراز کرده است. اخیراً، محمد اسحاق دار، معاون نخستوزیر و وزیر امور خارجهی پاکستان، در گفتوگویی تلفنی با مارکو روبیو، وزیر امور خارجهی امریکا، به این موضوع پرداخته و تلاشهای ضدهراسافگنی کشورش را برجسته کردهاست. دار مدعی شده که «مبارزه با هراسافگنی بین سالهای ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۸» هزینههای انسانی و اقتصادی سنگینی برای پاکستان به همراه داشتهاست. به گزارش «سیانان نیوز 18» هند، روبیو در این گفتوگو از نقش پاکستان در مبارزه با هراسافگنی قدردانی کرد و خواستار تقویت همکاریهای دوجانبه شد. تمی بروس، سخنگوی وزارت امور خارجهی امریکا، نیز تایید کرد که روبیو بهویژه از بازداشت و تحویل یک عضو داعش-خراسان توسط پاکستان استقبال کرده است.
«سیانان نیوز 18» هند همچنین به اظهارات سید عاطف رضا، مستشار نمایندگی پاکستان در سازمان ملل، اشاره کرده که روز جمعه در نشست شورای امنیت دربارهی مدیریت تسلیحات سبک سخن گفت. رضا هشدار داد که گروههای شبهنظامی از تسلیحات مرگبار باقیمانده در افغانستان علیه افراد ملکی و نیروهای نظامی پاکستان استفاده میکنند. این شبکهی خبری افزوده که گزارش پسین سازمان بررسی تسلیحات کوچک در جنیوا نشان میدهد قاچاق تسلیحات ناتو و شوروی پیشین در سه سال پس از آنکه طالبان کنترل کابل را به دست گرفت، در مناطق مرزی افغانستان و پاکستان همچنان ادامه دارد.
این تحلیل همچنین به گسترش استفاده از این تسلیحات در مناطق دیگر پرداخته است. به گزارش «سیانان نیوز 18» هند، مقامات هندی تایید کردهاند که شبهنظامیان در کشمیر از تسلیحاتی مانند تفنگهای ام-4 و ام-16 امریکایی استفاده میکنند. این تسلیحات عمدتاً در اختیار گروههای جیش محمد و لشکر طیبه، که هر دو در فهرست سازمانهای هراسافگنی امریکا قرار دارند، دیده شده است. در سال ۲۰۲۲، پولیس کشمیر پس از درگیری با شبهنظامیان جیش محمد، یک تفنگ ام-4 را ضبط کرد. مانوج سینها، معاون والی جامو و کشمیر، در این باره گفت که دولت وضعیت را زیر نظر دارد و نیروهای پولیس و ارتش برای مقابله با نفوذ این تسلیحات اقداماتی انجام دادهاند.
«سیانان نیوز 18» هند در بخش دیگری از گزارش خود به موضع طالبان پرداخته است. عبدالقاهر بلخی، سخنگوی وزارت امور خارجهی طالبان، در مصاحبهای در فبروری ۲۰۲۵ اعلام کرد که این تسلیحات بخشی از داراییهای دولت افغانستان است و قابل مذاکره یا واگذاری نیست. او تاکید کرد که کشورها از طریق گفتوگو باید به دنبال منافع مشترک باشند، نه «معامله بر سر داراییهای ملی». این شبکهی خبری همچنین به انتقاد دانلد ترمپ، رییسجمهوری امریکا، از دولت بایدن اشاره کرده که در یک گردهمایی در واشنگتن گفت: «اگر میلیاردها دالر کمک میکنیم، باید شرط بگذاریم که تجهیزات نظامی ما را برگردانند.»
در پایان، سیانان نیوز 18 هند تاکید کرده که گفتوگوهای دیپلماتیک میان پاکستان و امریکا، از جمله بحثهای دار و روبیو، نشاندهندهی تلاش برای مدیریت این بحران است. روبیو در این گفتوگوها بر همکاری اقتصادی و بازرگانی، بهویژه در حوزهی مواد معدنی حیاتی، بهعنوان محور آیندهی روابط امریکا – پاکستان تاکید کرد. با این حال به گفتهی این خبرگزاری، امتناع طالبان از بازگرداندن تسلیحات و گسترش دسترسی شبهنظامیان به آنها، چالشهای امنیتی منطقه را پیچیدهتر کرده است.