درحالی‌که تنها دور روز تا پایان مهلت خروج داوطلبانه‌ی مهاجران افغانستان در پاکستان، باقی‌مانده، رسانه‌ی استرالیایی «ایبیسی نیوز» نوشته‌است که این اقدام پاکستان با اخراج بیش از یک میلیون مهاجر، می‌تواند پیامدهایی امنیتی و اقتصادی «گسترده‌ای» به ویژه برای فعالان زن داشته باشد.
رامیل (نام مستعار) یکی از زنانی‌ست که این رسانه‌ی استرالیایی با او گفت‌وگو کرده‌است. او می‌گوید که برای دختران کمک می‌کرد تا به راه‌های آموزشی جایگزین دسترسی پیدا کنند؛ اما پس از تهدید طالبان، به پاکستان فرار کرد. او می‌افزاید: ««طالبان باورمند است هر کسی‌که برای آموزش دختران کار می‌کند، ایده‌های غربی را ترویج می‌دهد و آنها را کافر می‌داند و به همین دلیل من دائماً در خطر بودم و در آخرین بار، به تجاوز گروهی تهدید شدم.» او می‌افزاید که بازگشتش به افغانستان، او را «در معرض خشونت و حتی مرگ»، قرار می‌دهد.
آمنه (نام مستعار)، فعال دیگری که «ایبیسی نیوز» با او گفت‌وگو کرده می‌گوید که او اعتراضاتی را در برابر خشونت، ازدواج‌های اجباری و کشتار افراد ملکی توسط طالبان، رهبری می‌کرده‌است. او همچنان می‌گوید که با سازمان‌های محلی و بین‌المللی نیز همکاری داشت. او که از ترس طالبان به پاکستان فرار کرد، می‌گوید که همکاران او «بارها مورد لت‌وکوب قرار گرفته‌اند و حتی بازداشت شده‌اند.»
در گزارش «ای‌ی‌سی نیوز» وضعیت آمنه چنین توصیف شده: «او برای یک دهه در سراسر افغانستان کار کرد و زنان را برای پذیرش نقش‌های رهبری آموزش داد؛ اما اکنون در یک ساختمان کوچک در اسلام‌آباد نشسته و به‌گونه‌ی هراسان، منتظر شرایطی‌ست که در انتظارش می‌باشد.»
جدا از تهدیدات امنیتی، پاکستان و ایران از جمله کشورهایی‌اند که پس از ممنوعیت آموزش بالاتر از سطح ابتدایی برای دختران در افغانستان، مردم به آن‌جا مهاجرت می‌کردند تا بتوانند زمینه‌ی آموزش برای دختران خود را فراهم سازند. اکنون با شرایط پیش آمده، عده‌ای به «ایبیسی نیوز» گفته‌اند که نگران بازگشت به کشوری‌اند که در آن آموزش بالاتر از سطح ابتدایی ممنوع است.
مهاجران در افغانستان با چه مشکلاتی مواجه خواهند شد؟
بر بنیاد گزارش «ایبیسی نیوز» بسیاری از کسانی‌که به افغانستان باز می‌گردند، دارای هیچ سیستم حمایتی نیستند. بسیاری از آنها نه پس‌اندازی دارند و نه خانه‌ای که بتوانند در بازگشت، در آن زندگی کنند. این وضعیت، با کاهش بودجه‌ی سازمان‌های کمک‌رسان، تشدید نیز می‌شود.
در همین راستا، سوزِ وَن میگن، سرپرست شورای پناهندگان ناروی در افغانستان، می‌گوید: «ما همه چیز را تا حد ممکن کاهش داده‌ایم تا با بودجه‌ی کمتر به افراد بیشتری کمک کنیم. و حالا ممکن است تا ۱.۶ میلیون تن دیگر بازگشت داده شوند، در حالی‌که همین اکنون نیز در کشور ۲۲ میلیون تن به کمک نیاز دارند.»
بر بنیاد گزارش‌ها، در سال 2024، نزدیک به 44 درصد از کل کمک‌ها با افغانستان از سوی ایالات متحده تامین می‌گردید. اما این کشور اکنون کمک‌های بشردوستانه‌ی خود را برای سازمان‌دهی مجدد در راستای سیاست‌های «اول امریکای دانلد ترمپ» متوقف کرده‌است.
بازگشت مهاجران نه‌تنها مشکلات اقتصادی را برجسته می‌کند، بلکه نگرانی‌ها را از خطرات و تهدیدهایی که ممکن است این افراد با آنها روبه‌رو شوند، برانگیخته‌است.
به گزارش «ایبیسی نیوز» دانا الشریف، مدیر کشوری شورای پناهندگان دنمارک در افغانستان، می‌گوید: «این مهاجران بدون این‌که بدانند، ممکن است به مناطقی بازگردند که با ماین‌های منفجرنشده آلوده‌است.» این اما تنها نگرانی امنیتی در این قضیه نیست. الشریف در ادامه می‌افزاید: «ما نگران استیم که [با بازگشت این مهاجران] نیازهای مردم افزایش یابد و در نهایت به تنش‌ها و رقابت بر سر منابع منجر شود.»
پاکستان چرا مهاجران افغانستان را اخراج می‌کند؟
برخی از تحلیل‌گران می‌گویند که اخراج گسترده‌ی مهاجران افغانستان توسط پاکستان، روشی است برای این‌که این کشور بالای طالبان فشار وارد کند تا در برابر گروه‌های مانند تحریک طالبان پاکستان اقدام کند.
امتياز گل، مدير اجرايی مرکز تحقيقات و مطالعات امنيتی در اسلام‌آباد، به «ایبیسی نیوز» ضمن همسویی با این دیدگاه، می‌گوید که این سیاست بخشی از تمایل پاکستان برای گناه‌کار جلوه دادن دیگران است. او همچنان وجود رابطه میان مهاجران و هراس‌افگنی را بی‌بنیاد می‌داند. در عوض، او می‌گوید: «هراس‌افگنی در پاکستان ریشه‌های ژرف‌تری دارد. [حضور تاریخی] گروه‌های جهادی، سیاست‌های پشتیبان طالبان [در داخل دولت] و نظامی‌گری بیش از حد [دولت پاکستان مسئول هراس‌افگنی در این کشور استند.»
برخی دیگر باور دارند که پاکستان به دلیل فشارهای اقتصادی، نمی‌تواند دیگر میزبان این مهاجران باشد. اما هستند کسانی‌که این دیدگاه را به چالش بکشند. عبدالباسط یکی از این افراد است. او که تحلیل‌گر امنیتی و پژوهشگر می‌باشد، می‌گوید: «در این‌که اقتصاد پاکستان در حالت خوبی نیست، شکی ندارم؛ اما آیا این مهاجران واقعاً باری [بر اقتصاد این کشور بودند]؟ آنها در شرایط اسفناکی زندگی می‌کنند، با معاش پائینی کار می‌کنند حتی اغلب کمتر از مقداری که مورد قبول شهروندان پاکستانی است.» او همچنان می‌افزاید که شواهدی از ارتباط مهاجران با مشکلات اقتصادی پاکستان در دست ندارد.
تنها دو روز تا پایان مهلت بازگشت داوطلبانه‌ی مهاجران افغانستان در پاکستان باقی مانده‌است. دولت این کشور می‌گوید که پس از پایان یافتن این مهلت، دست به اخراج اجباری خواهد زد. پاکستان در حالی به چنین کاری مبادرت می‌ورزد که سازمان‌های جهانی دائماً بر پایبندی پاکستان بر «اصل عدم بازگرداندن اجباری» تاکید دارند.
