نادر یاراحمدی، رییس مرکز امور اتباع و مهاجران خارجی وزارت داخله‌ی ایران در یک مصاحبه گفت که تعداد مهاجران افغانستان که اکنون در ایران زندگی می‌کنند، «بیشتر از نفوس صد کشور جهان است.»
او همچنان در این گفت‌وگو با خبرگزاری «خبرآنلاین» ایران، گفت که این مهاجران به دلیل مشکلات اقتصادی و نه تهدیدات امنیتی به این کشور می‌آیند. او همچنین از سیاست‌های طالبان انتقاد کرده و افزود که این گروه به‌اندازه‌ی ایران نگرانی در قبال مهاجران ندارد و از ارائه‌ی مدارک معتبر به مهاجران برای دریافت ویزا جلوگیری می‌کند.
«طالبان در موضوع مهاجران مسئولانه برخورد نمی‌کند»
یاراحمدی می‌گوید که طالبان در خصوص مهاجران «اقدام مسئولانه‌ی مناسبی» انجام نمی‌دهد. او می‌افزاید که از طالبان خواسته شده تا برای این افراد مدارک معتبر [پاسپورت] بدهد تا مانند بقیه‌ی کشورها، ایران نیز بتواند بر بنیاد این مدارک، به آن‌ها ویزا یا اقامت بدهد و اقامت‌ها نیز بسته به‌این‌که در کدام دسته‌بندی قرار میگیرند، متفاوت باشد. او همچنان می‌افزاید که در افغانستان مشکل دریافت پاسپورت سخت تر از مشکل دریافت ویزا است.
یاراحمدی از طالبان انتقاد می‌کند که این گروه به اندازه‌ی طرف ایرانی نگرانی ندارد. او می‌گوید: «ما هستیم که خدمات‌رسانی می‌کنیم و افکار عمومی ما این احساس را دارند که از مالیات‌هایشان برای این موارد هزینه می‌شود.»
او همچنان پیرامون ورود غیرقانونی مهاجران افغانستان می‌گوید که طالبان اظهار کرده‌است که «هنوز نتوانسته بر مرزهای این کشور مسلط شوند [تا از ورود مهاجران غیرقانونی به ایران جلوگیری کند]». یاراحمدی می‌گوید که این «بهانه» را نمی‌پذیرد. او در همین راستا می‌افزاید: «چون وقتی یک مرزبان ما دو متر وارد [خاک افغانستان] می‌شود، با مرزبان‌های ما برخورد بدی می‌کنند. بعد نمی‌توانند مرزهای آن طرف را کنترل کنند؟»
یاراحمدی می‌افزاید که عباس عراقچی، وزیر خارجه‌ی ایران در سفر خود به افغانستان این مسائل را به طالبان مطرح کرد. یاراحمدی می‌گوید: «همانطور که ما به راحتی ویزا می‌دهیم تا افراد به اینجا بیایند، طالبان نیز می‌تواند زمینه را برای فعالیت‌های اقتصادی ما فراهم کند. آن زمان لازم نیست عده زیادی به عنوان پناه‌جو و آواره از آن کشور خارج شوند. می‌شود [از این مهاجران] در آن حوزه‌های اقتصادی به کار گرفته شوند.»
او با اشاره به وضعیت کنونی افغانستان می‌گوید: «این شرایط هیچ چشم‌اندازی را ایجاد نمی‌کند که بدانیم وضعیت بهتر خواهد شد. در نتیجه احتمال مهاجرت به ایران همیشه بیشتر است.»
چرا ایران برنامه‌ریزی نکرد؟
یاراحمدی در بخشی از سخنان خود می‌گوید که پس از خروج نیروهای امریکایی، همه در شرایط سختی قرار گرفتند و می‌افزاید: «ما شاهد صحنه‌هایی بودیم که هیچ وقت در دنیا دیده نشده، افرادی از چرخ هواپیما آویزان شدند. چنین شرایطی به هیچ کسی فرصت برنامه‌ریزی نداد.» ایران نیز به گفته‌ی او از این امر مستثنا نبود. او می‌گوید که این شرایط، دو تا سه میلیون مهاجر به ایران سرازیر کرد. در همین راستا، یاراحمدی در پاسخ به این سوال خبرنگار که چرا برای این مهاجران اردوگاهی در نزدیکی مرز ایجاد نشد، می‌گوید که چنین امری در شرایطی که تعدادی از این افراد همراه با خانواده‌ی خود بودند، ممکن نبود.
«ما سخت‌گیری نمی‌کنیم چون…»
رییس مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت داخله‌ی ایران در بخش دیگری از سخنان خود می‌گوید که با درنظرداشت «شرایط خاص افغانستان» با کسانی‌که به‌خاطر شرایط سخت اقتصادی به این کشور مهاجرت می‌کنند، «با ملاحظه» برخورد می‌شود. سازمان ملل نیز از ایران همین درخواست را دارد. او می‌افزاید: «امروز اروپا آغوش خود را برای ورود اوکراینی‌ها باز کرده‌است. [اما] در مرز لهستان، لهستانی‌ها نتوانستند تحمل کنند و برخورد کردند و [از این‌رو] مورد انتقاد جامعه‌ی جهانی و سازمان ملل هم قرار گرفتند. ما هم نمی‌توانیم [چنین کنیم].»
یاراحمدی همچنان می‌گوید که «ماموران مرزی ایران نیز دارای عاطفه بوده و حتماً در مواجهه با این مسئله، بسیاری از مسائل انسانی را رعایت می‌کنند.» او می‌افزاید که شاید ممکن باشد که شرایط سختی برای ورود مهاجران در مرز با افغانستان ایجاد شود، اما آثاری‌که در حوزه‌ی انسانی به‌جا می‌گذارد وجهه‌ی خوبی از ایران به جهان نشان نمی‌دهد. او می‌فزاید که «ایران 40 سال در این‌راستا زحمت کشیده و نمی‌خواهد تا این زحمات با یک حرکت ساده، از بین برود.»
«تعداد شهروندان افغانستان که در ایران زندگی می‌کنند از نفوس صد کشور جهان بیشتر است»
یاراحمدی در پاسخ به سوال خبرنگار خبرآنلاین مبنی بر اینکه «شهروندان افغانستان هشت درصد جمعیت ایران را تشکیل می‌دهند»، اظهار کرد: «تعداد شهروندان افغانستان در ایران بیشتر از جمعیت صد کشور جهان است.»
او می‌گوید که اکنون نزدیک به 6 میلیون و 100 هزار مهاجر افغانستان در این کشور به‌عنوان پناهنده، پناه‌جو و آواره زندگی می‌کنند. از این میان، بیش از دو میلیون تن، مهاجران غیرقانونی اند و 800 هزار تن دیگر به‌عنوان پناهنده در این کشور حضور دارند که از آن به‌نام «آمایشی» نیز یاد می‌شود.
یاراحمدی همچنین در مورد تناقضات پیرامون آمار مهاجران افغانستان می‌گوید که در شرایطی‌که بسیاری از مهاجران با اسناد هویتی مشخص و به‌گونه‌ی قانونی وارد کشور نمی‌شوند، آمارها در این قسمت، تخمینی اند و نزدیک‌ترین برآوردی که بربنیاد گزارش «مرکز آمار ایران» می‌باشد.
میزان ورود و خروج مهاجران به ایران
یاراحمدی می‌گوید که در سال 1402، حدود یک میلیون و 260 هزار هزار تن از مهاجران افغانستان، اخراج شده‌اند و رقم سال 1403 نیز همین تعداد، می‌باشند. او می‌افزاید که بیشتر این اخراجی‌ها، یا فاقد مدارک قانونی بوده‌اند و یا هم در برخی موارد و علی‌الرغم داشتن مدارک قانونی، «خطا کرده‌اند و بیشتر از روزهای مجاز، در این کشور مانده‌اند.»
او همچنین در راستای سخت‌گیری‌های انجام شده می‌گوید که اگر چنین اقدامی صورت نمی‌گرفتن، اکنون ایران شاهد تعداد بیشتری از مهاجران افغانستان می‌بود. او همچنان به احداث حصار مرزی اشاره می‌کند و امیدوار است که این موضوع بتواند جلو مهاجرت شهروندان افغانستان به این کشور را بگیرد.
«نزدیک به دو هزار پزشک افغانستان در ایران فعالیت می‌کنند»
یاراحمدی همچنان اظهار می‌کند: «اکنون نزدیک به دو هزار پزشک اهل افغانستان، در داخل کشور داریم که 700 تن آن‌ها متخصص و فوق تخصص استند.» او همچنان می‌گوید که برخی از مهاجران افغانستان به‌عنوان استاد دانشگاه نیز در این کشور فعالیت می‌کنند.
«مهاجران به ایران به‌دلیل مشکلات اقتصادی می‌آیند، نه تهدیدات امنیتی»
این مقام ایرانی می‌گوید که مهاجران افغانستان ادعا می‌کنند که چون جان‌شان در «خطر» است، به این کشور مهاجرت می‌کنند، درحالی‌که به گفته‌ی او «بسیاری از آن‌ها به کشور خود رفت‌وآمد می‌کنند» که نشان‌دهنده‌ی «عدم وجود تهدید امنیتی» برای آن‌ها، می‌باشد. به باور او «تهدیدات امنیتی» روپوشی است برای اینکه بتوانند برای حل «مشکلات اقتصادی» خود به این کشور بیایند.
«باید از مهاجران مالیات بگیریم»
یاراحمدی می‌گوید که کسانی‌که به‌گونه‌ی غیرقانونی وارد این کشور می‌شوند، توقع دریافت خدمات را ندارند، اما دولت این کشور تلاش دارد تا از افرادی‌که به‌گونه‌ی قانونی در این کشور زندگی می‌کنند، مالیات گرفته شود. او می‌گوید که موافق این است‌که «همانند سایر کشورها که تا 33 درصد مالیه میگیرند»، ایران نیز چنین کند.
فقط شهروندان افغانستان برای دولت ایران مسئله است؟
یاراحمدی در بخش دیگری از سخنان خود می‌گوید که تعداد افرادی‌که از کشورهای دیگر به‌گونه‌ی غیرقانونی وارد ایران می‌شوند، آن‌قدر کم اند که به‌نظر نمی‌آید مسئله‌ی دولت ایران باشد. او می‌افزاید: «از کشورهای دیگر هم اتباع داریم. ولی این‌قدر این مسئله بزرگ است که عملاً موضوعات دیگر به عنوان یک مسئله‌ی بزرگ به نظر نمی‌رسد؛ بلکه به عنوان مسئله‌ی روز پولیس مرزبانی ما است.»
