احمد الشرع، حاکم کنونی سوریه، امروز (سهشنبه چهار فبروری) بهقصد دیدار با رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری ترکیه به انقره رفتهاست.
این دیدار نخستین ملاقات رسمی اردوغان با الشرع بود؛ رهبر شورشی که حملات مخالفان تحت رهبری او، به سقوط بشار اسد، دیکتاتور سابق سوریه، منجر شد.
این دیدار برای هر دو کشور اهمیت بسیاری دارد و آینده روابط آنها بر مسائل بسیاری تاثیرگذار است.
ترکیه با سوریه مرز طولانی دارد، میزبان بیش از سه میلیون پناهجوی سوری است که در طول جنگ ۱۳ ساله این کشور به ترکیه پناه بردهاند، و در سالهای گذشته روابط سردی با بشار اسد داشت.
این روابط از زمانی که اردوغان در تلاش برای بهبود روابط با سوریه پس از سقوط اسد بوده است، در حال تغییر است. ترکیه نگران است که بیثباتی در سوریه منجر به افزایش پناهجویان جدید شود یا بازگشت پناهجویان قبلی را دشوار سازد.
ترکیه همچنین در شمالغربی سوریه پایگاههای نظامی دارد و به گروههای مسلح سوری نزدیک مرز کمک میکند و یک گروه کردی را در شمالشرقی سوریه تهدیدی جدی برای امنیت ملی خود میداند.
برای احمد الشرع، که هفته گذشته به عنوان حاکم موقت سوریه توسط گروهی از رهبران شورشی منصوب شده، ترکیه میتواند به عنوان یک حامی حیاتی عمل کند. او با چالشهای بزرگ برای وحدت کشور، بازسازی اقتصاد و تبدیل گروههای شبهنظامی به یک ارتش ملی روبهرو است.
ترکیه از ابتدای جنگ با گروههای مسلح تحت رهبری الشرع که کنترل بخشهای بزرگی از مناطق مرزی با ترکیه را در دست داشتند، در ارتباط بوده است و مقامات ترکیه یکی از اولین کشورهایی بودند که پس از سقوط اسد به دمشق سفر کردند.
با این حال، ترکیه که خود با مشکلات اقتصادی از جمله تورم بالا دست به گریبان است، ممکن است نتواند تمام منابع مالی مورد نیاز سوریه را برای بازسازی تأمین کند.
از همین رو، الشرع برای جذب حمایتهای مالی، تلاشهایی برای تقویت روابط با ایالات متحده، کشورهای اروپایی و کشورهای عربی خلیج فارس انجام داده است. هفته گذشته، شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر، نخستین مقام بلندپایهای بود که از زمان به قدرت رسیدن الشرع، به دمشق سفر کرد. و در روز دوشنبه، الشرع در عربستان سعودی با محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی، دیدار کرد.
هنوز مشخص نیست که این کشورها چه میزان کمک مالی برای بازسازی سوریه ارائه خواهند کرد.
احمد الشرع که نزدیک به القاعده بود و بعدها از این گروه اعلام برائت کرده و دیدگاههای اسلامی معتدلتری را در پیش گرفته، با چالشهای دیگری نیز روبهرو است.
تحریمهای سنگینی که به هدف مجازات رژیم اسد وضع شدهاند، همچنان علیه سوریه ادامه دارند و او و گروه شبهنظامی که رهبری میکند، هنوز از سوی ایالات متحده و کشورهای دیگر به عنوان گروههای تروریستی شناخته میشوند. ترکیه نیز همچنان گروههای تحت رهبری الشرع را به عنوان سازمانهای تروریستی قلمداد میکند.
این دیدار میان احمد الشرع و رجب طیب اردوغان در واقع سرآغاز یک مرحله جدید در روابط دو کشور است، و سوالات بسیاری در مورد آینده سوریه و چگونگی برطرف کردن چالشهای اقتصادی و امنیتی این کشور در برابر جامعه بینالملل باقی مانده است.